Activerende methodieken ZOEKEN en MEC

VraagWijzers & Kwaliteitssysteem KVR

Voor VraagWijzer (VW) IJsselmonde had ik – ter ere van hun 5-jarige bestaan – hun voortgang en kwaliteit in beeld gebracht. Dit leidde voor mij tot de mooie opdracht om een kwaliteitssysteem voor alle VW’s in de stad op te zetten en in te voeren. VW’s waren (en zijn nog steeds) loketten waar burgers terecht kunnen met vragen op allerhande gebied, zoals bv. wonen, zorg, welzijn en financiën. Dit werd het model KVR: Kwaliteitsgarantie VW R’dam. Bij alle VW’s heb ik in 2009 o.b.v. KVR met 30 stellingen en bijbehorende kijkpunten bedrijfsaudits gehouden. Resultaten daarvan zijn besproken tijdens 2 audit cafe’s en voor consulenten is een scholingstraject opgezet. Een van de bevindingen was dat het nog niet zo wilde vlotten met het aanboren van eigen kracht en het stimuleren van zelfregie van de klanten. Dat bracht me een vervolgopdracht: ontwikkel een methodiek voor vraagverheldering en empowerment.

VraagWijzers & methodiek ZOEKEN

Deze methodiek heb ik – wederom in opdracht van de gemeente Rotterdam – in nauwe samenspraak met de consulenten van VW in 2011/2012 ontwikkeld. We doopten de methodiek ‘ZOEKEN’: een letterwoord dat staat voor Zicht Op Eigen Kracht En Netwerk. Alle VW-consulenten zijn toentertijd door Kees van Loenen en mij getraind in het werken met ZOEKEN. Helaas is er in de praktijk niet lang mee gewerkt, mede omdat de VraagWijzers in het gemeentelijke bestel werden opgenomen en andere methodieken de boel overnamen en leidend werden.

Haags ZOEKEN. In de jaren 2013 – 2017 heb ik ZOEKEN op verzoek van de welzijnsorganisatie Xtra, voor alle servicecentra (van de werkorganisaties MOOI, VOOR en Zebra) in Den Haag, doorontwikkeld tot Haags ZOEKEN. Ook hier zijn alle medewerkers in de methodiek getraind. Ten behoeve van deze trainingen zijn 3 banners en bijbehorend materiaal ontwikkeld: blauw met info over de kantelingsmethodiek, groen met info over de gekantelde sociaal werker, en rood met info over het professionele klantcontact.

Heden ten dage is de noodzaak in de zorg van het zelf doen c.q. de zelfredzaamheid eigenlijk nog groter dan tien jaar geleden. Zie dit A4-tje van Vilans over Het leven centraal, Langer thuis in een zorgzame maatschappij. Het belang is groot, op papier mooi uitgedacht wat er moet gebeuren, maar hoe krijg je iedereen daartoe bereid? Hoe kun je burgers, mensen die zorg/ondersteuning nodig hebben en ook hun familie en naasten ‘verlokken en verleiden’ om de gewenste beweging naar voren te maken? Dat is best een hele uitdaging en gaat niet vanzelf! De sociaal werkers bleken een belangrijke radar te zijn. Daarom ontwikkelden we diverse hulpmiddelen om eerst de professional in beweging te krijgen.

Cirkels van Beweging en het activerend klantgesprek

De activeringsmethodiek ZOEKEN maakt gebruik van diverse producten: methodiekbeschrijving met probleemstelling en doelen, trainingen BASIS en PLUS,  casuïstiek en hulpmiddelen, zoals de Matrix ZOEKEN, de Banners en het registratieformat waarin we monitoren hoe in een ZOEKEN-gesprek de sociaal werker handelt, of de klant daadwerkelijk in beweging komt en hoe de klant het gesprek en de activerende aanpak waardeert. Daar is in mei 2018 het product ‘Cirkels van Beweging in het activerend klantgesprek©’ aan toegevoegd. Eigen kracht en netwerk komen in mijn optiek pas in beeld als de klant bereid is om eerst in beweging te komen. Zonder beweging geen eigen kracht! Maar hoe dit te doen?

Ziehier een leesbare versie van de Cirkel met uitleg van de gekleurde ringen. Hieronder een paar sfeerbeelden van de R’damse Focusdag in 2018 waar het principe van de Cirkels met hulp van trainer-acteurs Kees en Luca ’tot leven’ is gekomen.

Impressie Focusdag: Kunst om klanten in beweging te krijgen

Inspiratiewerkboek Mantelzorg A GOGO

In februari 2018 heb ik een lang gekoesterde wens in vervulling gebracht; mijn in eigen beheer uitgegeven InspiratieWerkboek Mantelzorg A GOGO. Als losbladige handout en als e-book. Naast persoonlijke ervaringen als mantelzorger met mijn ouders, een aantal tantes en vrienden, heeft het onderwerp mantelzorg me ook beroepsmatig beziggehouden. Vanaf de oprichting van mijn MPB in 2004 t/m 2017 heb ik al zo’n 25 mantelzorg-opdrachten mogen vervullen. Dat bracht mij op het idee om het in de loop der jaren verzamelde en zelf doorontwikkelde materiaal te bundelen en voor een breder publiek ter beschikking te stellen. Ziehier voor meer info de flyer Mantelzorg A GOGO. Daar zit (toekomst) muziek in…. De A GOGO is als e-book trouwens nog steeds verkrijgbaar! Stuur me bij belangstelling een berichtje.

MEC: Mantelzorggesprek m.b.v. de 9 B’s

Een van de onderwerpen in de A GOGO (geschaard onder de 2e G: Gespreksvoering en mantelzorgers) is de Mantelzorg Energie Check en de 9 B’s van de mantelzorgondersteuning. Deze check, afgekort tot MEC-gesprek, is een niet-normatief gespreksformat dat helpt om met mantelzorgers van ‘mens tot mens’ in contact te komen. Hulpmiddelen zijn de 9 B’s met dit invulformat en deze voorbeeldvragen. Bijvoorbeeld tijdens een keukentafelgesprek of ander moment van nadere kennismaking met naasten. Bijgaand stel ik graag hoofdstuk 5 uit de Mantelzorg A GOGO (zie hierboven) voor jullie beschikbaar. Dit hoofdstuk (blz. 61 t/m 72) is geheel gewijd is aan het MEC-gesprek. Wat is het, waarom is het opgezet, wie kan het wanneer gebruiken, welke tools zijn er nog meer en wat is verder nog interessant om te weten? Het komt in dit deel van de A GOGO allemaal voorbij. Hier heb ik het trouwens ook al over betekenisvolle relaties; het onderwerp dat we tijdens het Project Samen optrekken formele en informele zorg bij de HR verder hebben uitgewerkt.